بروز بیماری دهان و دندان در اکثر حیوانات خانگی و به خصوص گربه‌ها شایع است و مشکلات مربوط به دندان در گربه‌ها معمولا از سه سالگی شروع میشود که علاوه بر ایجاد درد و ناراحتی برای گربه‌ها بر ظاهر دندان گربه اثر منفی خواهد داشت و در صورت عدم درمان ممکن است سلامت عمومی جسمانی گربه شما را با خطر جدی مواجه سازد. عفونت لثه و دهان گربه زخم ها و ضایعات دردناکی هستند که میتوانند روی لثه، زبان و داخل گونه گربه ها ایجاد شوند و ممکن است نشانه ای از مشکلات اساسی در سلامت عمومی گربه باشند.
احتمال دارد علائم درد دندان گربه به راحتی قابل تشخیص نباشد، که در اینصورت تنها از طریق معاینه دامپزشکی آشکار می‌گردد، معمولا علائم مربوط به دندان درد گربه ها به هنگام غذا خوردن مشاهده میشود که آنها تمایلی به غذا خوردن نشان نمی‌دهند یا همچنین ممکن است جویدن و غذا خوردن گربه‌ها بیشتر از حد ممکن طول بکشد و حتی احتمال دارد مقداری از غذا از دهانشان بیرون بریزد. یکی از موارد مهمی که در نگهداری حیوان خانگی اهمیت دارد علاوه بر تهیه غذای گربه با کیفیت آگاهی از علائم بیماری‌ها و رعایت نکات بهداشتی در پیشگیری از بیماری‌هاست. در این مقاله علل بیماری دهان و دندان گربه‌ها و روش‌های درمانی و پیشگیرانه را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
علائم بیماری دهان و دندان گربه‌ها
با توجه به اینکه بیشتر گربه‌ها تمایلی به نشان دادن درد ندارند و سعی میکنند آن را مخفی کنند، که این میتواند برای صاحبان گربه‌ها موضوعی چالش برانگیز باشد. آگاهی از علائم بیماری گربه‌ها کمک بسیاری در حفظ سلامت گربه‌ها خواهد داشت و باعث میشود سریعتر بیماری را تشخیص داده شود. بیماری‌های دهان و دندان گربه‌ها باید جدی گرفته شوند، زیرا در صورت عدم درمان میتواند عوارض جبران ناپذیری مانند بیماری‌های قلبی و کلیوی را در پی داشته باشد. بهترین اقدام پس از مشاهده علائم دندان درد مراجعه به دامپزشک است. شایع‌ترین علائم مربوط به بیماری دهان و دندان گربه‌ها شامل موارد زیر میباشد:
- کاهش تمایل به خوردن غذاهای خشک: گربه‌هایی که با دندان درد مواجه هستند، تمایلی به خوردن غذاهای خشک ندارند و ترجیح می‌دهند که از مایعات و غذاهای نرم مصرف کنند.
- کاهش تمایل به غذاهای سفت: در حالت کلی گربه‌ای که دندان درد دارد، علاقه‌ای به غذا خوردن نشان نمی‌دهد به خصوص از خوردن استخوان و یا مواد غذایی سفت خودداری میکند.
- آهسته جویدن غذا: مشکلات دهان و دندان در گربه موجب میشود که جوییدن و بلعیدن غذا به کندی صورت گیرد.
- کاهش وزن:با توجه به اینکه فرآیند جوییدن غذا در گربه‌هایی که از بیماری دهان و دندان رنج می‌برند، بسیار دردناک است، ممکن است حتی گربه‌ها گرسنه باشند و به سمت غذا بروند ولی تمایلی به خوردن آن نشان ندهند.
- بیرون انداختن غذا از دهان هنگام جویدن: به دلیل درد ناشی از بیماری دهان و دندان در گربه‌ها و طول کشیدن بیش از حد جوییدن غذا، معمولا مشاهده میشود که گربه‌ها مقداری از غذا را از دهانشان بیرون می‌ریزند.در این مواقع بهتر است از غذای گربه مرطوب یا سوپ و کنسرو گربه استفاده کنید.
- افزایش آب دهان: یکی از مواردی در گربه‌ها به هنگام دندان درد شایع است، افزایش ترشح بزاق دهان است.
- پنجه زدن در دهان: به دلیل ایجاد حس ناخوشایند دندان درد در گربه‌ها، معمولا گربه‌ها به دهانشان پنجه می‌زنند و سعی دارند عامل درد را به صاحب خود نشان دهند.
- مقاومت جدید در برابر لمس دهان: مشاهده شده‌است که گربه‌هایی که با بیماری دهان و دندان مواجه هستند، مقاومت زیادی در برابر معاینه کردن دهان و دندان خود نشان می‌دهند و حتی در برخی موارد دامپزشکان جهت معاینه دندان از داروهای بیهوشی استفاده میکنند.
- بوی بد دهان: یکی از دلایل دندان درد تجمع باکتری‌ها در دندان و ایجاد جرم و پلاک دندانی است که عاملی بر ایجاد بوی نامطبوع در دهان گربه‌ها می‌گردد.
- لق شدن دندانها: لق شدگی دندان‌های گربه از علائم شایع بیماری دهان و دندان گربه‌هاست و ممکن است بر اثر برخورد و یا جوییدن جسم سخت صورت گیرد.
- تورم در پوزه: التهاب در پوزه گربه‌ها یکی دیگر از علائمی است که ناشی از مشکلات دهان و دندان گربه‌هاست.
- التهاب و خونریزی لثه: در صورت عدم رعایت بهداشت، تجمع باکتری‌ها و ایجاد پلاک‌های دندانی گربه‌ها باعث به وجود آمدن عفونت و التهاب در لثه‌ها می‌گردد.
- تغییر خلق و خو: از نشانه‌های مهم وجود بیماری دهان و دندان در گربه می‌توان به تغییر عادت‌ها، بی‌قراری، بی‌حالی، تحریک‌پذیری و اختلال خواب اشاره کرد.
بیماری‌های دهان و دندان گربه
- تارتار در دندان‌های گربه
پلاک (جرم) دندانها ناشی از ترشح بزاق، غذای گیر کرده در لابلای دندانها و تجمع باکتری‌های مضر در دهان گربه‌هاست. در صورتی که پلاک‌های دندانی روی هم انباشته شوند، تبدیل به یک ماده سفتی به نام تارتار می‌شوند. تارتار میتواند باعث عفونت و التهاب در لثه‌های گربه‌ها شود و به عصب‌ها و بافت دندانها آسیب وارد کند.
- التهاب و عفونت لثه‌های گربه
التهاب لثه‌ها به علت عدم رعایت بهداشت و تجمع باکتری‌ها و جرم‌های دندانی در اطراف لثه‌ها صورت می‌گیرد، همچنین التهاب و عفونت لثه‌ها ممکن است، کل دهان گربه را تحت تاثیر قرار دهد. که با علائمی مانند قرمزی، خونریزی و درد همراه است.
- آبسه کردن ریشه دندان گربه‌ها
مهم‌ترین علت آبسه دندان در گربه‌ها ناشی از شکستگی دندان‌هاست و دندان‌های آسیب دیده بیشتر در معرض عفونت و ورود باکتری‌ها هستند، باکتری‌ها به راحتی میتوانند به زیر لثه نفوذ کرده و باعث به وجود آمدن آبسه در ریشه دندان گربه‌ها شوند. معمولا دندان‌های نیش گربه‌ها بیشتر در معرض شکستگی هستند. آبسه ریشه دندان معمولا با داروهای آنتی‌بیوتیک قابل درمان هستند.
- ژنژیووستوماتیت در دندان گربه‌ها
ژنژیووستوماتیت ناشی از عفونت ویروسی است که منجر به التهاب و درد در لثه‌های گربه میشود. این بیماری معمولا بر اثر واکنش سیستم ایمنی به بیماری آنفولانزا گربه‌ها و همچنین به علت وجود تارتار در لثه گربه رخ می‌دهد.
- بیماری پریودنتال در گربه‌ها
دندان‌های کج و نامرتب عامل مهمی برای بروز بیماری پریودنتال در گربه‌هاست و باکتری‌ها به راحتی در لثه‌ها و دندان‌های گربه‌ها تجمع میکنند و با تشکیل جرم و پلاک زمینه عفونت و التهاب لثه‌ها را فراهم میکنند.
- تومورهای دهان در گربه‌ها
یکی از بیماری‌های شایع در گربه‌ها به وجود آمدن تومورهای خوش خیم و همچنین بد خیم در دهان است. که لازم است به سرعت تشخیص داده شود. که اغلب با جراحی و برداشتن توده‌ها و طی کردن مراحل درمانی و دارویی قابل درمان هستند.
- استوماتیت در گربه‌ها
این بیماری در اثر واکنش سیستم ایمنی به تارتارهای دندانی به وجود می‌آید و باعث به وجود آمدن حفره‌های قرمز و دردناک در دهان گربه‌ها میشود که با درد و التهاب شدید همراه است.
- مال اکلوژن در گربه‌ها
این بیماری بر اثر عدم تراز بودن فک و دندانها به وجود می‌آید که علاوه بر تاثیر منفی در ظاهر باعث به وجود آمدن مشکلات جدی در دهان و دندان و ساییدن غیرطبیعی دندانها در گربه‌ها میشود.
علل به‌وجود آمدن بیماری‌های دهان و دندان در گربه‌ها
بیماری‌های دهان و دندان در گربه‌ها بسیار شایع است، که مهم‌ترین عامل به وجود آمدن آن عدم رعایت مسائل بهداشتی و تشخیص و درمان دیر هنگام مشکلات مربوط به دهان و دندان است. اگر شما گربه خانگی دارید لازم است با آگاهی از علت به وجود آمدن بیماری‌های دندان در گربه‌ها با اقدامات پیشگیرانه مانع از تشدید بیماری شوید.
- رژیم غذایی نامناسب
نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه داشت، استفاده از مواد غذایی مخصوص گربه‌ها است که شامل ویتامین‌ها و مواد مغذی سازگار با متابولیسم بدنی گربه‌هاست و باعث تقویت سیستم ایمنی گربه شما میشود. مصرف مواد غذایی نامناسب احتمال ابتلا به بیماری‌های دهان و دندان در گربه‌ها را بالا می‌برد و حتی ممکن گربه شما نتواند آن را به راحتی بجود. شما می‌توانید برای خرید مواد غذایی مخصوص گربه‌ها با مراجعه به پت شاپ آنلاین تام و جری به راحتی ثبت سفارش کرده و محصول مورد نظر را در سریعترین زمان ممکن تحویل بگیرید.
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
از مهم‌ترین عوامل ایجاد مشکلات دهان و دندان در گربه‌ها عدم توجه به مسائل بهداشتی است و باعث ایجاد تارتار دندانی و در نتیجه عفونت لثه‌ها می‌گردد. لازم است برای جلوگیری از این موارد به صورت روزانه دندان‌های گربه خود را مسواک بزنید و از خمیر دندان و ژل‌های مخصوص گربه‌ها استفاده کنید. همچنین شما می‌توانید با مراجعه به پت شاپ آنلاین تام و جری تمامی مواد و لوازم مربوط به بهداشت دهان و دندان گربه‌ها را خریداری نمایید.
- عفونت‌های ویروسی و باکتریایی
در صورت ابتلای گربه‌ها به عفونت‌های باکتریایی و ویروسی مانند آنفولانزا سیستم ایمنی گربه تحریک شده و میتواند باعث التهاب لثه‌ها شود. شما میتواند با تهیه مکمل‌ها و ویتامین‌های مورد نیاز بدن گربه‌تان، سیستم ایمنی حیوان خانگی خود را تقویت کنید. پت شاپ تام و جری با ارائه انواع ویتامین‌ها و مکمل‌ها از برندهای معتبر، نیاز گربه شما را برطرف خواهد کرد.
- بیماری‌های کلیوی
با توجه به اینکه وظیفه کلیه‌ها در بدن تصفیه خون است و اگر کلیه‌ها وظایف خود را به درستی انجام ندهند و اگر گربه شما مبتلا به بیماری مزمن کلیوی باشد، باعث تجمع اوره در خون گربه‌ها میشود. سم اوره میتواند باعث ایجاد بوی بد در دهان گربه و همچنین بروز زخم در لثه‌ها شود.
- نقص سیستم ایمنی
بی‌توجهی به مسائل بهداشتی و همچنین عدم داشتن تغذیه سالم و مناسب با فیزیولوژی بدن گربه‌ها، باعث تضعیف سیستم ایمنی و همچنین احتمال ابتلا به بیماری‌های دهان و دندان را افزایش می‌دهد.
- ضربه‌های ناشی از تصادف
در اثر برخورد ناشی از ضربه در تصادفات، که میتواند باعث به وجود آمدن آسیب جدی در دندانها و فک گربه‌ها شود و آنها را مستعد ابتلا به عفونت و التهاب لثه و دندان کند.
درمان بیماری‌های دهان و دندان در گربه
درمان بیماری‌های دهان و دندان در گربه‌ها براساس نوع بیماری و مشکل به وجود آمده متفاوت خواهد بود. با توجه به اینکه گربه‌ها نسبت به معاینه دهان و دندان خود واکنش منفی نشان می‌دهند معمولا با استفاده از داروهای بی‌حسی و بیهوشی اقدامات درمانی لازم انجام میشود. که به مهم‌ترین آنها اشاره میشود:
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت لثه گربه
عفونت لثه در گربه ها یک بیماری رایج است که می تواند منجر به درد، تورم و خونریزی لثه ها شود. در برخی موارد، عفونت لثه می تواند به سایر قسمت های بدن گربه گسترش یابد. آنتی بیوتیک ها نوعی دارو هستند که برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شوند.جهت کنترل و درمان عفونت لثه و دندانها، دامپزشکان داروهای آنتی بیوتیک را در دوزهای مناسب به صورت تزریقی و یا خوراکی تجویز میکنند. آنتی بیوتیک ها برای گربه در سه نوع زیر تولید میشود.
آنتی بیوتیک های خوراکی: به صورت قرص یا کپسول هستند و باید به گربه خورانده شوند.
آنتی بیوتیک های تزریقی: توسط دامپزشک به گربه تزریق می شوند.
آنتی بیوتیک های موضعی: به صورت ژل یا پماد هستند و به طور مستقیم روی لثه های گربه اعمال می شوند.
دامپزشک شما با توجه به نوع باکتری عامل عفونت، شدت عفونت و سلامت کلی گربه شما، آنتی بیوتیک مناسب را تجویز می کند. مهم است که آنتی بیوتیک ها را دقیقاً طبق دستور دامپزشک خود به گربه خود بدهید. دوره درمان را کامل کنید، حتی اگر علائم عفونت زودتر از بین برود. در ادامه به معرفی آنتی بیوتیک های مناسب گربه میپردازیم.
- تجویز داروهای ضد التهابی
جهت کاهش درد و همچنین درمان التهاب لثه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- جرم‌گیری دندان
در صورت وجود پلاک‌ها و جرم‌های دندانی، دامپزشکان با استفاده از داروهای بیهوشی، گربه را بیهوش کرده و سپس اقدام به جرم‌گیری و برداشتن پلاک‌های دندانی میکنند.
- کشیدن دندان
در صورتی که ریشه دندان گربه‌ها دچار عفونت شدید شود. با تشخیص دامپزشکان جهت جلوگیری از گسترش عفونت در لثه‌ها و پوسیدگی دندان‌های دیگر، با استفاده از بیهوشی دندان عفونی خارج میشود.
مروری بر درمان های خانگی عفونت لثه و دهان گربه
در کنار درمان های پزشکی، می توانید از برخی درمان های خانگی برای تسکین علائم عفونت لثه و دهان گربه خود استفاده کنید. همانطور که میدانید دانستن علت زمینه ای برای درمان عفونت دهان و لثه گربه ها بسیار مهم است. مراجعه به دامپزشک برای تشخیص و درمان بیماری ضروری است و درمان های خانگی میتوانند به طور موقت عفونت و درد را تسکین دهند و بهتر است جایگزین توصیه های پزشکی نشوند. در ادامه به بیان درمان خانگی عفونت لثه و دهان گربه میپردازیم.
- روغن نارگیل
روغن نارگیل دارای درای خواص باکتریایی و ضد التهابی است و به بهبود عفونت و درد لثه و دهان کمک میکند. به کمک یک سرنگ کمی روغن نارگیل را در دهان گربه بریزید و یا پنجه هایش را آغشته به روغن کنید تا احساس کند که کمی نیاز به لیسیدن انها دارد.
- شستشو دهان گربه با چای بابونه
بابونه و دمی آن دارای خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کننده هستند و به تسکین درد دهان و لثه گربه کمک میکنند. یک چای کیسه ای بابونه را در داخل آب داغ به مدت ۵ دقیقه قرار دهید. پس از اینکه کمی خنک شد با کمک یک سرنگ به شستشوی دهان گربه بپردازید.
- محلول آب و نمک
محلول شور آب و نمک خاصیت میکروب کشی و ضد عفونی کنندگی دارد و با از بین بردن باکتری ها به بهبود کمک میکند. یک قاشق چایخوری را در یک فنجان آب گرم حل کنید و با کمک یک سرنگ محلول آب و نمک را در داخل دهان گربه و روی زخم هایش بریزید.
- جعفری
جعفری دارای خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی است. می توانید کمی جعفری تازه را به غذای گربه خود اضافه کنید. این کار به مبارزه با عفونت و التهاب لثه ها کمک می کند.
- رژیم غذایی
یک رژیم غذایی برای گربه ای که دهان او آغشته به عفونت است بایستی مقدار زیادی مواد مفید برای سیستم ایمنی گربه داشته باشد. همچنین به گربه خود غذای نرم و مرطوب بدهید تا جویدن آن برایش آسان تر باشد. از دادن غذاهای سخت و جویدنی مانند استخوان به گربه خود خودداری کنید. به گربه خود آب تازه و تمیز به طور دائم در دسترس قرار دهید.
آنتی بیوتیک برای عفونت دهان و لثه گربه ها
مصرف نوع و مقدار مناسب آنتی بیوتیک برای درمان عفونت گربه بسیار حائز اهمیت است و به درمان بهتر گربه کمک زیادی میکند. در ادامه به معرفی آنتی بیوتیک های مناسب گربه می پردازیم تا با انتخاب مناسب آنتی بیوتیک درمان گربه را تسریع دهید.
- آموکسی سیلین
آموکسی سیلین یک آنتی بیوتیک از نوع پنی سیلین است. آموکسی سیلین برای درمان عفونت های مختلف بدن گربه از دهان گربه گرفته تا عفونت گوش گربه، مشکلات پوست گربه، عفونت های تنفسی و مجاری ادراری مفید است.
- داکسی سایکلین
داکسی سایکلین یک آنتی بیوتیک برای گربه ها است که بیشتر برای درمان عفونت کلامیدیا فلیس استفاده می شود. ورم ملتحمه و سوزش چشم شایع ترین علائم این عفونت است. برخی از گربه ها نیز ممکن است ترشحات بینی داشته باشند. این آنتی بیوتیک همچنین ممکن است برای مدیریت برخی شرایط مانند ارلیشیوز و بیماری کرم قلب استفاده شود.
- کلیندامایسین
یکی دیگر از آنتی بیوتیک های موثر برای درمان عفونت های دهان و دندان گربه کلیندامایسین است.
مترونیدازول
مترونیدازول بیشتر برای درمان عفونت های دستگاه گوارش گربه تجویز می شود. اما گاهی وقتا میتواند برای درمان عفونت های دهان و دندان در گربه ها استفاده شود.
جمع بندی
اگر شما گربه خانگی دارید، لازم است جهت حفظ سلامت حیوان خانگی خود ضمن توجه به رعایت نکات بهداشتی و همچنین آگاهی کامل از علائم و علل به وجود آمدن بیماری‌های دهان و دندان در گربه‌ها داشته‌باشید تا در صورت مشاهده علائم با مراجعه فوری به کلینیک دامپزشکی، گربه تان را از ابتلا به عفونت‌های حاد دندانی در امان نگه‌دارید. برای خرید اناع غذای آماده خشک درمانی و یا سوپ و کنسرو گربه که حالت نرم دارد، می توانید با پت شاپ آنلاین تام و جری ارتباط برقرار کنید.
کاهش تمایل به خوردن غذاهای خشک، آهسته جویدن غذا، کاهش وزن، بیرون انداختن غذا از دهان، افزایش آب دهان، پنجه زدن دهان، بوی بد دهان، لق شدن دندانها و التهاب و خونریزی لثه
بیماری پریودنتال، تارتار، التهاب و عفونت لثه‌ها، آبسه کردن ریشه دندان، ژنژیووستوماتیت، تومورهای دهان، استوماتیت و مال اکلوژن
رژیم غذایی نامناسب، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، عفونت‌های ویروسی و باکتریایی، بیماری‌های کلیوی، نقص سیستم ایمنی و ضربه دیدن دندانها
