مسمومیت سگها، از شایع ترین موارد مراجعه به کلینیک حیوانات خانگی است. سگها هرچه را که در مقابل خود می‌بینند بو می‌کشند و ممکن است آنها را بخورند که این عامل میتواند خطر جدی برای حیوان خانگی شما به همراه داشته‌باشد. عوامل بسیاری در مسمومیت حیوانات خانگی و به ویژه سگ ها نقش دارند که در صورت عدم درمان میتواند سلامت جسمانی سگ شما را تحت تاثیر قرار دهد، اگر شما حیوان خانگی دارید و یا تمایل دارید از آنها نگهداری کنید، لازم است با عوامل بیماری زا و مسموم کننده سگ ها و همچنین روش‌های درمانی آن، آشنایی داشته باشید که در ادامه پت شاپ تام و جری با ارائه مقاله ای در زمینه شناخت علائم مسمومیت سگ ها به شما کمک خواهد تا با این مشکلات بیشتر آشنا شوید.
شناسایی علائم مسمومیت سگها
مسمومیت میتواند طیف وسیعی از اثرات را در بدن سگ شما ایجاد کند که در برخی موارد اثر فوری از خود نشان می‌دهند و برخی دیگر علائم طولانی مدت مانند کم خونی یا آسیب به اندام‌ها را به دنبال داشته باشند. در حالت کلی بروز رفتارهای غیرعادی در حیوانات و به ویژه در سگها میتواند نشانگر بیماری ناشی از مصرف مواد مضر باشد، بهتر است قبل از هر چیزی ماده غذایی که سگ شما مصرف کرده است بررسی کنید، زیرا ممکن است با متابولیسم بدن سگ شما سازگار نباشد و یا ممکن است تاریخ انقضا ماده غذایی گذشته باشد و یا در برخی موارد ممکن است سگ شما جسم خارجی بلعیده باشد به همین دلیل در هنگام خرید غذای سگ باید به این نکات توجه ویژه ای داشته باشید. بروز علائم مسمومیت به نوع و مقدار ماده مصرف شده بستگی خواهد داشت. لازم است علائم قابل توجه را جدی بگیرید و بلافاصله با دامپزشک خود مشورت نمایید. مهم ترین علائمی که مسمومیت با مواد و گازهای سمی میتواند در سگ ها ایجاد کند شامل موارد زیر می‌باشد:
- استفراغ و حالت تهوع
داشتن علائم تهوع و استفراغ از شایع‌ترین عوامل مسمومیت است، در برخی ممکن است استفراغ همراه با خون نیز باشد.
- تغییر رنگ مدفوع
وجود مواد غیرمعمول در مدفوع سگ، مانند مواد سبز رنگ یا ذراتی همچون جونده‌کش میتواند علائمی از مسمومیت در سگها باشد.
- داشتن لرزش در بدن
مصرف مواد سمی در سگها میتواند منجر به بروز علائم عصبی و تشنج و یا اسپاسم عضلانی در اندام سگها شود، اگر سگ شما رفتارهای غیرعادی از خود نشان می‌دهد به احتمال زیاد تحت تاثیر ماده سمی مصرف شده قرار گرفته است.
- رنگ پریدگی لثه
استعمال برخی از مواد غذایی ممنوعه، باعث کم رنگ شدن لثه سگها می‌شود و در برخی مواقع ممکن است لثه سگها به رنگ زرد یا آبی تغییر رنگ پیدا کند.
- مشکلات تنفسی
بروز علائم تنگی نفس و خس خس سینه و حتی کاهش سطح هوشیاری در سگ ها می تواند ناشی از استنشاق گازهای سمی و شیمیایی باشد.
- اسهال
اسهال از رایج‌ترین علائم مسمومیت در حیوانات به شمار می‌رود، در صورت مشاهده اسهال خونی در حیوانات خانگی توصیه می‌شود به کلینیک دامپزشکی برای تشخیص و درمان مراجعه شود.
- ضربان نامنظم
تغییر ناگهانی ریتم ضربان قلب در حیوانات خانگی میتواند عوامل متعددی داشته باشد، در صورتی که سگ شما پس از مصرف ماده غذایی دچار افزایش و یا کاهش ضربان قلب شود به احتمال زیاد نسبت به آن ماده غذایی حساسیت پیدا کرده است.
- بی‌حالی و ضعف
علائم ضعف و بی‌حالی در صورت بروز مسمومیت حیوانات خانگی بسیار شایع است. معمولا حیوانات خانگی که در معرض مواد سمی قرار می‌گیرند و یا برخی از مواد سمی و شیمیایی را مصرف می‌کنند علائمی از سستی و ضعف را نشان می‌دهند.
- افزایش بزاق دهان
اگر سگ شما پس از خوردن یک ماده غذایی دچار افزایش بزاق دهان و یا ترشح کف شود به احتمال زیاد نسبت به آن ماده غذایی دچار مسمومیت شده است.
- بی‌اشتهایی
معمولا حیوانات خانگی که دچار مسمومیت شوند تمایلی به خوردن غذا نشان نمی‌دهند، البته بی اشتهایی ممکن است ناشی از عوامل دیگری نیز باشد و صرفا بی‌اشتهایی دلیل کافی برای مسمومیت نیست اما می تواند یکی از علائم مسمومیت باشد.
- تغییر دمای بدن
در صورتی که دمای بدن حیوان خانگی شما کمتر از 37 درجه و یا بیشتر از 39 درجه باشد، باید در اولین فرصت جهت معاینه به دامپزشک مراجعه شود.
مواد سمی و ممنوعه برای سگها
شناخت مواد ممنوعه برای سگها و حیوانات خانگی میتواند تا حد زیادی از مسمومیت و بیمار شدن آنها جلوگیری کند. مواد خوراکی و استنشاقی متعددی توسط دامپزشکان شناسایی شده است که شما می‌توانید با دور نگه داشتن سگ خود از مواد سمی از ایجاد عوارض جبران ناپذیر در سگتان جلوگیری کنید. در ادامه به بررسی مضرترین مواد برای سگها و حیوانات خانگی میپردازیم:
- موارد خوراکی
از مهم‌ترین مواد سمی برای سگ ها میتوان به انواع شکلات‌ها و مواد کافئینی، سیر و پیاز، داروهای انسانی، فرآورده های نفتی، شوینده‌ها، مواد قلیایی و اسیدی، سموم دفع آفت، مواد رنگی و گیاهان سمی اشاره داشت.
- موارد استنشاقی
استنشاق دودهای سمی، انواع حشره کش‌ها و مواد شیمیایی و رنگرزی از شایع‌ترین عوامل بروز مسمومیت در سگها شناخته شده است و ممکن است حتی منجر به کاهش هوشیاری سگها شود.
در مواقع اضطراری برای درمان مسمومیت سگها چه اقداماتی باید انجام داد؟
در صورت بروز علائم ذکر شده در سگ شما توصیه می‌شود، طبق توصیه دامیزشک متخصص حیوان خانگی اقدامات و کمک‌های اولیه تا زمان مراجعه به کلینیک حیوانات انجام گیرد. مهم‌ترین اقدامی که شما می‌توانید انجام دهید شناسایی ماده‌ای است که سگ شما توسط آن دچار مسمومیت شده است، زیرا دامپزشک براساس نوع ماده سمی اقدامات درمانی را آغاز خواهد کرد. در ادامه نکات و اقدامات اولیه اضطراری که به هنگام مسمومیت حیوان خانگی خود باید انجام دهید ذکر شده است:
- قبل از هرچیزی باید آرامشتان را حفظ کنید و سگتان را از مواد خطرزا و سمی دور کنید.
- به وضعیت جسمانی وعلائم غیرعادی در سگ خود توجه داشته‌باشید.
- به نزدیک‌ترین کلینیک دامپزشکی مراجعه کرده و روند درمانی را تحت نظر دامپزشک آغاز کنید.
- در صورتی که سگ شما استفراغ کرده باشد، می‌توانید از آن نمونه برداری کرده و در اختیار دامپزشک جهت انجام آزمایشات سم‌شناسی قرار دهید.
روش‌های درمان مسمومیت سگها
اساسی ترین راه برای درمان مسمومیت سگ ها شناسایی عامل مسمومیت است، زیرا با شناخت ماده مسموم کننده توسط دامپزشک میتوان درمان مناسب‌تری را انتخاب نمود. چون هدف اصلی دامپزشک جلوگیری از جذب بیشتر ماده سمی است. در اکثر موارد با انجام آزمایش خون، مواد سمی مصرف شده قابل شناسایی می‌باشد. اساسی ترین نکته‌ای که میتواند در درمان مسمومیت حیوانات خانگی موثر باشد درمان به موقع و سریع است. جهت درمان مسمومیت سگ ها راه‌های درمانی متعددی وجود دارد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:
- تنقیه
تزریق مایع به قسمت تحتانی روده از عوامل موثر در درمان مسمومیت است که باید تحت نظر دامپزشک انجام گیرد.
- شستشوی دستگاه گوارش
پس از اتمام استفراغ سگ، به وسیله یک لوله از طریق نای وارد معده سگ می‌شود و با مایع معده سگ شستو داده می‌شود.
- کربن فعال
محلول کربن فعال و آب میتواند با اکثر سموم ترکیب شده و آنها را به خود جذب می‌کند.
- داروهای افزایش ادرار
این داروها میتواند باعث تحریک ادرار شوند و از این طریق مواد سمی از بدن سگها دفع می‌شود.
- پادزهر
پادزهر در مراحل اولیه درمان اثرگذارتر است و توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم مسمومیت در حیوانات خانگی هر چه سریعتر به مراکز دامپزشکی مراجعه شود.
- سرم تراپی
تزریق سرم از ورید کمک بسیاری به دفع مواد سمی در حیوانات و به ویژه سگها خواهد کرد، همچنین با تزریق داروها در سرم میتوان به تسریع روند بهبودی و سم زدایی سگها کمک کرد.
توصیه نهایی برای بهبود سریع مسمومیت سگها
پس از شناسایی علائم و ماده مسموم کننده در سگها، لازم است بدون اتلاف وقت و مراجعه سریع به کلینیک حیوانات خانگی، تحت نظر دامپزشک اقدامات درمانی و اورژانسی جهت کاهش جذب سموم صورت گیرد، در غیر اینصورت ممکن است مواد سمی عارضه زیادی در اندام‌های سگ شما از خود بر جای بگذارد. در این مقاله سعی شد ضمن معرفی علائم و مواد ناسازگار با متابولیسم بدن حیوانات خانگی به ویژه سگها، راه‌های درمانی موثر نیز ذکر شود.
